Muzeum Historii Gorodnitsa

Muzeum Historii Haradnicy

“Muzeum Historii Haradnicy” (Dom rzemieślnika, domek bośniacki) – jedyna pozostała budowla z dwudziestu tzw. “domów bośniackich” (“bośniacy” – gwardia Grodzieńskiej ekonomii królewskiej), wzniesiony w drugiej połowie XVIII wieku. Dom mistrza jest przykładem pierwszej na Białorusi typowej zabudowy mieszkalnej. Główna fasada domu wykonana jest z cegły, otynkowana, zakończona frontonem skomplikowanego kształtu, a boczne i grzbietowe ściany są wykonane z drewnianych desek. Na parterze budynku – pokój, kuchnia i klatką schodową, która prowadzi na poddasze.

Muzeum historii Haradnicy

Haradnica – zabytkowa dzielnica miasta, pomnik urbanistyki drugiej połowy ХVІІІ wieku.

Kompleks architektoniczny Haradnica został zbudowany z inicjatywy starosty grodzieńskiego, radcy podskarbia nadwornego Wielkiego Księstwa Litewskiego Antoniego Tyzenhauza w latach 1765-85 w na przedmieściach Grodna, byłej wsi Haradnicy (obecnie na terenie placu Lenina i ulica Elizy Orzeszkowej), aby stworzyć ośrodek kulturowo-przemysłowy na 1500 mieszkańców. Projektem układu i zabudową zespołu Horodnicy zajmowali się architekci I. Möser z Drezna i Włoch Giuseppe de Sacco.

Na Haradnicy wzniesiono 85 budynków różnego przeznaczenia, zgrupowanych ogółem placów, ulic i uliczek. Przy zabudowie po raz pierwszy w historii architektury Białorusi były wykorzystane nowe metody projektowania i budowy.

Zabudowa Haradnicy obejmowała trzy odrębne regularnie zaplanowane strefy: administracyjno-kulturalną, naukową i produkcyjno-mieszkaniową, znajdujące się kolejno w zachodniej, centralnej i wschodniej części Horodnicy. Centralnym elementem całego terytorium był nowy plac, na którym dominował pałac Antoniego Tyzenhauza.

Główną arterią Haradnicy była ulica Roskosz (dzisiejsza ulica Elizy Orzeszkowej). Po obu stronach ulicy wzniesiono 20 typowych parterowych drewnianych domów mieszkalnych, w których przewidywano osiedlić robotników obcokrajowców, zaproszonych Antoniem Tyzenhauzem do pracy w manufakturach.